ارزیابی باقی مانده سدیم هیدروسولفیت در محصول قند واحدهای تولیدی استان زنجان و بررسی امکان اندازه گیری جایگزین

سدیم هیدروسولفیت یا بلانکیت (na2s2o4) به عنوان یک ماده رنگ­­زدای شیمیایی در صنعت قندریزی استفاده می­شود. به سبب سمیت این ماده شیمیایی در مطالعه حاضر از روش حساس و دقیق پلاروگرافی جهت سنجش باقی مانده بلانکیت در قند استفاده شد. نتیجه بدست آمده از این روش با روش یدسنجی به عنوان روش معمول اندازه گیری در آزمایشگاه های مرجع، مورد مقایسه قرار گرفت. از میان کارخانه­های قندریزی فعال استان زنجان، 17 نمونه قند (با سه تکرار از تولیدهای مختلف) از هر واحد تولیدی طبق روش نمونه برداری استاندارد ایران انتخاب شد. سنجش پلاروگرافی نشان داد، مقدار باقی مانده بلانکیت در نمونه های قند در محدوده کم­تر از 40/1 تا ppm 24/13 تغییر می­کند. با این حال در 6 درصد نمونه­های برداشت شده، مقدار بلانکیت بیش تر­ از بیشینه مجاز (ppm 10) می باشد. بررسی آماری داده­های روش پلاروگرافی نشان داد، کارخانه­های قندریزی از نظر مقدار میانگین محتوی باقیمانده بلانکیت اختلاف معنی داری داشتند. محتوی بلانکیت در 19 نمونه به صورت اتفاقی به روش یدسنجی نیز تعیین مقدار گردید. مقایسه ی بین دو روش نشان داد، روش یدسنجی میزان باقیمانده بلانکیت را بیش­تر از حد معمول نشان می­دهد. داده­های حاصل از سنجش میزان باقی مانده بلانکیت به روش پلاروگرافی با روش یدسنجی، اختلاف معنی­داری داشته و نتایج نشان می دهد که روش پلاروگرافی از صحت و دقت مناسب تری برخوردار است.